د زيمبابوې په کوربه توب د کرکټ نړيوالې شورا د غړو هيوادونو د استازو ترمنځ غونډه پای ته ورسیده.

دغه غونډه چې د کرکټ نړيوالې شورا د مشر جی شاه په مشرۍ کې ترسره شوه، د ټولو غړو کرکټ بورډونو رئيسانو او اجرائيه مشرانو پهکې ګډون کړی وو.

په دغه غونډه کې چې د روانې اپريل مياشتې له ۱۰مې تر ۱۳مې نيټې پورې يې دوام وکړ، د افغانستان کرکټ بورډ عمومي رییسمیرویس اشرف او اجرایوي رییس نصیب خان هم ګډون درلود.

د افغانستان کرکټ بورډ د خبر پر بنسټ، د دغه غونډې لومړۍ برخه کې د بورډونو د اجرایوي رییسانو کمېټې خپله ناسته ترسره کړه چېپه کې د اتلانو وروستي جام په بریالي ډول د ترسره کېدو، ۲۰۲۸ کال کې په امریکا کې ترسره کیدونکې المپیک سیالیو کې د کرکټ پهلوبو، د FTP سیالیو په خپل وخت ترسره کولو، ۲۰۲۶ کال کې د زمبابوی او نامیبیا په کوربتوب د ۱۹ کلنو نړیوال جام او یو شمېر نورواړوند موضوعاتو خبرې اترې وشوې.

د غونډې په دویمه برخه کې د اجرایوي رییسانو د کمېټې له لوري بحث شوي موضوعات د بورډونو عمومي رییسانو غونډې ته چې دافغانستان کرکټ بورډ عمومي رییس میرویس اشرف یې هم ګډونوال وو، وړاندې شول ترڅو هلته یې په اړه وروستۍ پرېکړې وشي.

په یاده غونډه کې د افغانستان کرکټ بورډ مشرتابه د افغانستان لپاره په ټېست سیالیو کې د لا ډېر فرصتونو غوښتنه وکړه او ټینګار یېوکړ چې دوی په دغه بڼه کې ډېر کرکټ ته اړتیا لري ترڅو د سپین بال سیالیو په څېر په دې بڼه کې هم لاسته راوړنې ولري.

د ۲۰۲۶ز کال ۱۹ کلنو نړیوال جام ته د لارموندنې په موخه نن د افغانستان او څلورو آسیایي هېوادونو ترمنځ د غوراوي سیالۍ پیل شوې.

د لارموندنې سیالیو د آسیایي هېوادونو په ډله کې افغانستان، عمان، هانګ کانګ، متحده عربي امارات او نیپال د یو بل پر وړاندېلوبیږي.

دغه سیالۍ نن د نیپال په کوربتوب د افغانستان او عمان ۱۹ کلنو لوبډلو په لوبه پیل شوې.

د افغانستان کرېکټ بورډ څو ورځې وړاندې د لارموندنې سیالیو لپاره د افغان ۱۹ کلنو لوبډلې ۱۷ کسیز نوملړ اعلان کړ چې په کې ۱۴ داصلي نوملړ او درې د احتیاطي نوملړ برخه دي.

د ۱۹ کلنې لوبډلې لپاره ننګرهار کې په یو تمریناتي او روزنیز کمپ کې ۳۰ لوبغاړي آزمویل شوي وو چې د آزموینې له اړوندې لړۍوروسته ۱۹ لوبغاړي پاتې شول او هغوی ته په خوست کرکټ لوبغالي کې د ارزونې، چمتووالي او تکړښت کمپ په لاره واچول شو.

دویم تمریناتي کمپ یې د مارچ له ۱۶مې تر ۲۶مې ترسره شو چې اوسني لوبغاړي ترې ۱۹کلنې لوبډلې ته غوره شول.

په همدې حال کې له غوراوي سیالیو وړاندې افغان ۱۹ کلنو او نیپال یو ورځنۍ لوبلړۍ ولوبوله چې په کې افغان لوبډلې ښه کارکردګيوښوده، لومړنۍ لوبه یې په ستر توپیر وګټله، په دویمه لوبه کې یې که څه هم توپ وهنه چندان نه وه او سیالې لوبډلې ته یې ډېر کم هدفورکړ خو له هدف یې بریالۍ دفاع وکړه او په درېیمه لوبه کې یې د باران له امله د ډي اېل اس میتود له مخې لویه ماتې وخوړه.

د افغان لوبډلې لپاره د لوبلړۍ د ټولو لوبو په توپ وهنه کې یوازې فیصل شینوزاده ۱۱۳ او خالد احمدزي ۸۶ ډېرې منډې وکړې.

همداراز د نورو افغان لوبډلو لکه ملي او الف لوبډلو په څېر د ۱۹ کلنې لوبډلې په توپ اچوونه کې هم د قوت ټکی ورو توپ اچوونه ده چېښه ثابته شوې.

دا په داسې حال کې ده چې د ۱۹ کلنې لوبډلې مشر روزونکي ریئس احمدزي هم په دې اړه له ای سي ای سره په ځانګړې مرکه کې پهلوبغاړو ډاډ څرګند کړی او ټینګار یې کړی چې په وروستیو شپږو کلونو کې ښایي دا د افغانستان تر ټولو غوره لوبډله اوسي.

ښاغلي احمدزي زیاته کړه چې شاید د سږکال ۱۹ کلن حتی د ۲۰۲۰ او ۲۰۲۲ کلونو د ۱۹ کلنو په پرتله هم ښه وي.

په ۲۰۲۰ کال کې د افغانستان په ۱۹ کلنه لوبډله کې ابراهیم ځدراڼ، فضل الحق فاروقي، نور احمد، صدیق اتل، اسحاق رحیمي او په ۲۲کې د غضنفر په څېر لوبغاړي وو چې اوس یې ډېری په ملي لوبډله کې لوبیږي.

په همدې حال کې د افغانستان او نیپال تېرو لوبو ته په کتو دا مهال په ټولو لوبډلو کې یوازې نیپال د افغانستان سیال کېدی شي او نورولوبډلو ته په آسانۍ ماتې ورکولی شي.

افغانستان د مهالوېش له مخې د اپرېل په ۱۳مه له عمان، ۱۴مه هانګ کانګ، ۱۶مه متحده عربي امارات او ۱۹مه نیپال سره لوبیږي.

له دې ټولو لوبډلو به یوازې یوه لوبډله د ۱۹ کلنو نړیوال جام ته لار پیدا کوي چې له وړاندې ډېر حساب په افغانستان او نیپال کېدی شي.

په انګلينډ کې د مشهور مېلبورن کرکټ کلب له لوري يو کمپاين په لاره اچول شوی، څو په نړيواله کچه په کډوالۍ کې له کرکټرانو سره مرسته وکړي.

د دغه کمپاین اصلي موخه کډوالو ته د کرکټ کولو زمينه برابرول او په کډوالۍ کې د کرکټرانو سره مرسته ده، نو ځکه يې ورته د مرستې يو صندوق هم جوړ کړی چې د “«کډوالو کرکټ نړيوال صندوق» نوميږي.

د مېلبورن کرکټ کلب له دې لاري غواړي چې د نړۍ په بيلابيلو هيوادونو کې بې ځايه شويو خلکو سره د کرکټ برخه کې مرسته وکړي، دوی ته د کرکټ مناسب لوبغالي جوړ کړي، د کرکټ وسایل ورکوي او نور مالي ملاتړ يې کوي.

د مېلبورن کرکټ کلب له لوري د پيل شوې «کډوالو کرکټ نړيوال صندوق» په چوکاټ کې يوه برخه په اسټراليا کې د افغانستان کرکټ ښځينه لوبغاړو ته ځانګړې شوې او له دوی سره د مرستې لپاره يې يوه نوې پروژه پيل کړې چې «زمونږ راتلونکی منظم کړئ» تر نامه لاندې ده، او موخه يې په کډوالۍ کې د افغانستان ښځينه ملي لوبډلې مالي ملاتړ دی.

دا په داسې حال کې ده چې دوه مياشتي وړاندې د انګلينډ د پارلمان اکثریت غړو او د بشري حقونو فعالانو په افغانستان کې د ښځو د اوسني وضعيت او دوی ته د خپلو حقونو نه ورکولو او په افغانستان کې د ښځو کرکټ بنديز په مقابل کې د انګلينډ له کرکټ بورډ وغوښتل چې په ۲۰۲۵م کال چمپينز ټرافي کې د افغانستان ملي لوبډلې په وړاندې د انګلينډ د ملي لوبډلې لوبه لغوه کړي او دا چې د افغانستان په وړاندې ونه لوبيږي.

د انګلينډ کرکټ بورډ او د دغه هيواد د نارينه او ښځو ملي لوبډلې لوبغاړو له دغه پريکړې سره مخالفت څرګند کړ او وويل چې د لوبې په لغوه کولو سره دغه مشکل نه هواریږي او دوی بايد په نورو لارو چارو غور وکړي، تر څو د افغانستان ښځو کرکټ ملاتړ وکړي او د دوی کرکټ ژوندی وساتي.

نو په همدې موخه د انګلينډ ملي لوبډلې ټول لوبغاړي په  اسټراليا کې د افغان ښځو کرکټ لوبغاړو لپاره د مېلبورن کرکټ کلب له لوري د پيل شوې کمپاين سره يوځای شوي او د انګلينډ کرکټ بورډ سره قراداد لرونکو ټولو نارينه لوبغاړو تر دې دمه په ګډه له دوی سره شل زره پاونډه مرسته کړې ده.

د يادولو وړ ده چې مېلبورن کرکټ کلب د انګلينډ په تاريخي لارډز کرکټ لوبغالي کې دفتر لري، د کرکټ نړيوالې شورا لپاره قوانين او اصول جوړوي او د کرکټ په قوانينو څار کوي، اوس د دغې نوي کمپاين له لاري غواړي کډوالو او بې ځايه شويو لوبغاړو سره د کرکټ برخه کې مرسته وکړي.

د ۲۰۲۵ز کال د چمپينز ټرافۍ یا اتلانو جام سيالۍ د کوربه توب په سر د هند او پاکستان ترمنځ له اوږدې لانجې وروسته ترسره شوې، خوهند پکه ې پخپل دريځ تر اخيره کلک ولاړ وو او خپله لوبډله يې پاکستان ته ونه ليږله، چې ورسره د هند ټولې لوبې د يوې نيمه پايلوبې اوپايلوبې په ګډون په دوبۍ کې ترسره شوې.

افغانستان هم په چمپينز ټرافۍ کې په لومړي ځل ګډون وکړ او په لومړي ګډون سره يې پياوړې انګلينډ لوبډلې ته ماتې ورکړه او تاريخ يېجوړ کړ، چې ورسره افغان لوبډله نږدې وه د دغه ټورنمنټ نیمه پايلوبې ته هم لاره پيدا کړې، خو د اسټراليا په وړاندې لوبه يې په لاهور کېد مسلسل باران له امله بې پايلې شوه او د افغانستان سفر ورسره پای ته ورسیده او  پنځمه شميره لوبډله حساب شوه.

خو د چمپينز ټرافۍ له پای ته رسيدو سره هرې لوبډلې ته څومره پيسې یا امتیاز ورکړل شو؟

– هندۍ لوبډلې چې د ۲۰۲۵ز کال چمپينز ټرافۍ اتلولي یې خپله کړه تر ټولو ډير ۲.۴۶۷ ميلیونه ډالر ترلاسه کړل.

– د پايلوبې بايلونکې لوبډلې نيوزيلنډ ته بيا ۱.۲۰۵ ميلونه ډالر ورکړل شول.

– سويلي افريقا ته چې په نيمه پايلوبه کې له ماتې سره مخامخ شوه، خو په ګروپ سټيج کې يې دوه برياوي لرلې ۷۵۳زره ډالر ورکړلشول.

– اسټراليا لوبډلې هم چې په نيمه پايلوبه کې له ماتې سره مخامخ شوه او په ګروپي پړاو کې يې يوازې يوه بريا لرله ۷۱۹زره ډالرترلاسه کړل.

– افغانستان چې په ګروپي کې يې يوازې يوه بريا خپله کړه او پنځم مقام يې خپل کړ، ورته ۵۰۹زره ډالر ورکول شو.

– بنګله دېش لوبډلې بيا د شپږم مقام ۴۷۵زره ډالر ترلاسه کړل.

– او د اووم او اتم پوزيشن پاکستان او انګلينډ لوبډلو  هر يو ته ۲۶۵زره ډالر ورکړل شول.

د ۲۰۲۵ز کال چمپينز ټرافۍ پای ته رسيدو وروسته مستقماً د کرکټ يو بل ليګ پيليږي، خو دا ليګ د پخوانيو لوبغاړو ترمنځ دی او دافغانستان کرکټ پخوانۍ څېرې هم په کې راښکاره کېږي.

د هند کرکټ بورډ د غوراوي کمېټې د پخواني مشر چيتان شرما له لوري د پنځه آسيايي هېوادونو د پخوانيو لوبغاړو ترمنځ د «ASIAN LEGENDS LEAGUE» په نوم يو ليګ ترتيب شوی چې د مهالوېش له مخې به راتلونکې اونۍ کې پيل شي.

دغه لوبې چې د روانې مارچ مياشتې په لسمه نيټه پيليږي د افغان پټانز، آسيا سټارز، اينډين رويلز، سريلانکا لاينز او بنګله دېش ټايګرزلوبډلې به په کې د يو بل په وړاندې ولوبيږي او د مارچ مياشتې په اتلسمه نيټه به د دوه مخکښو او بریالۍ لوبډلو ترمنځ پايلوبه ترسره شي.

د دغه شل اووریز ليګ لپاره څه موده وړاندې د ډرافټ «لوبغاړو د پير مراسم» هم تر سره شول چې هرې لوبډلې په کې خپل سکواډونهبشپړ کړل.

د يادولو ده چې د دغه ليګ ټولې لوبې به د هند له خصوصي تلویزون سوني سپورټس په ژوندۍ بڼه خپرېږي.

د دغه ليګ لپاره د افغان پټانز په لوبډله کې:

اصغر افغان ( لوبډلمشر)، نورعلي ځدران، عمران جنت، نوروز منګل، شبير نوري، سميع شينواری، کريم صادق، محمد شهزاد، روښانبارکزی، باطن شاه، افتاب عالم، دولت ځدراڼ، شاپور ځدراڼ او عبدالله مزاری شامل دي.

د ۲۰۲۵کال اتلانو جام یا چمپیتز کې تيره ورځ سويلي افريقا لوبډلې په کراچۍ لوبغالي کې انګلينډ ته ماتې ورکړه، چې ورسره د دغهټورنمنټ د نيمه پايلوبې څلور لوبډلې هم په ډاګه شوې.

په دې سره د اتلانو جام د اته ګډونوالو لوبډلو له منځه څلورو هند او نيوزيلنډ له “الف” ګروپ او اسټراليا او سويلي افريقا له “ب” نيمهپايلوبې ته لاره پيدا کړه.

دا هغه څلور لوبډلې دي کومو چې په هند کې د ۲۰۲۳کال يو ورځنيو لوبو نړيوال جام نيمه پايلوبې ته هم لاره پيدا کړې وه چې بيا داسټراليا لوبډلې په اتلولۍ سره پای ته ورسیدې.

که څه هم د اتلانو جام د نيمه پايلوبې څلور لوبډلې په ډاګه شوې خو معلومه نه ده چې کومه، کومه لوبډله به سره مخامخ کيږي؟ او دامعلومات به د نيوزيلنډ او هند ترمنځ په دوبۍ کې د ګروپ سټيج د وروستۍ لوبې له پای ته رسيدو وروسته وشي.

ځکه که هند نننۍ سيالۍ کې نيوزيلنډ ته ماتې ورکړې نو د الف ګروپ لومړۍ ليکه خپلوي او د “ب” ګروپ له دویمې لوبډلې سره چېاسټراليا ده په نيمه پايلوبه کې به ورسره د سيالۍ ډګر ته ښکته کيږي، خو که يې وبايلله نو بيا به د سويلي افريقا سره نيمه پايلوبه کوي.

همدا ډول نيوزيلنډ هم که نننۍ لوبه کې هند ته ماتې ورکړه نو د نيوزيلنډ او اسټراليا ترمنځ به نيمه پايلوبه کيږي، خو که د هند په وړاندېيې ماتې وخوړه نو د سويلي افريقا سره به مخامخ کيږي.

د اتلانو جام لومړۍ نيمه پايلوبه به د روانې مارچ مياشتې په څلورمه نيټه په دوبۍ کې او دویمه نيمه پايلوبه به د مارچ مياشتې په پنځمهنيټه د لاهور قذافي لوبغالي کې ترسره شي.

په کرکټ کې د آسيا له لویې وچې د لوبيدونکې بنګله دېش لوبډلې کرکټ ورځ تر بلې بې خونده کيږي او لکه بې روحه وجود هيڅ په کې دتحرک څرک نه ليدل کيږي.

بنګله دېش لوبډله اوږده موده کيږي چې د کرکټ نړيوالې شورا په ټورنمټونو کې يوازې ګډون کوي، په کې ولوبيږي او په همغه لومړي پړاوکې له ټورنمنټ بهر شي.

تيره شپه یې د روان ۲۰۲۵ کال چمپينز ټرافۍ سیالیو کې نيوزيلينډ ته خپله دویمه لوبه وبايلله او په دغه ټورنمنټ کې له مخکې تګ پاتېشوه.

دا د بنګله دېشۍ لوبډلې لپاره د کرکټ نړيوالې شورا ۲۲م ټورنمنټ وو چې په کې ولوبيده خو لا تراوسه د ښې پایلې او اتلولۍ په انتظاردي.

دوی له پيله تر دې دمه د کرکټ نړيوالې شورا د يو ورځنيو لوبو نړيوال جام په ۷پړاونو، د شل اوریزو لوبو نړيوال جام په نهه پړاونو اوچمپينز په شپږو پړاونو کې لوبيدلي دي، خو په هيڅ يو کې هم اتلولي نه لري او په اکثره ټورنمنټونو کې په لومړي پړاو کې بهر شوي دي.

لیدل کیږي که په نړيواله کچه د بنګله دېش په څېر د کرکټ نړيوالې شورا په ټورنمټونو کې کومې بلې هرې لوبډلې ته د ګډون دومره موقعبرابره شوې، نو لږ تر لږه يوه کې يې اتلولي خپله کړې، خو د بنګله دېش پایله لا هم صفر ده او د دغه لوبډلې اوسني ترکيب، کارکردګۍ اولوبيدو ته په کتو په راتلونکې کې هم د کوم لوی ټورنمنټ د ګټلو وړتیا نه لري.

افغانستان او سویلي افریقا سبا د چمپینز ټرافۍ لوبو په چوکاټ کې د خپلې لومړنۍ لوبې لپاره له یو بل سره مخامخ کیږي.

دواړو لوبډلو وار د مخه د چمتووالي په موخه تمرینات کړي او پیاوړي لوبغاړي یې ځای پر ځای کړې دي.

په ټوله کې افغانستان او سویلي افریقا تر دې دمه پنځه ځله له یو بل سره مخ شوي چې درې ځل سویلي افریقا او دوه ځل افغان لوبډلهبریالۍ شوې.

په دې پنځه واړو لوبو کې مخکښ منډې جوړونکي او وېکټې اخیستوونکي دواړه د افغان لوبډلې له لوري دي.

رحمن الله ګربز د ۲۱۷ منډو په جوړولو سره لومړنی توپ وهونکی او راشد خان د نهو وېکټو په اخیستو لومړنی توپ اچوونکی دی.

په همدې حال کې نن په خبري کنفرانس کې افغان لوبډلمشر حشمت الله شهیدي د پاکستان له اقلیمي وضعیت سره د افغان لوبغاړو دبلدتیا ډاډ ورکړ او ټینګار یې وکړ چې د افغانستان او پاکستان هوا ورته ده دلته به هم داسې لوبې کوي لکه په افغانستان کې.

همدارنګه افغان لوبغاړي پاکستان کې په سوپر لیګ کې لوبېدلي او تېر آسیا جام مو هم دلته ترسره کړی.

خو بل لور سویلي افریقا لوبډله د پاکستان له هوا سره نابلده ده او له چمپینز ټرافۍ وړاندې په پاکستان کې په درې اړخیزې لوبلړۍ کېهم پاتې راغله چې پاکستان او نیوزیلنډ ته یې لوبې وبایللې او هم مهاله یې یو پیاوړی توپ اچوونکی انرېچ هم ټپي او له ټرافۍ بهر شویچې دا ټول موارد ښایي سویلي افریقا د افغانستان پر وړاندې تر فشار لاندې راولي.

په ورته وخت دا چې د افغانستان او سویلي افریقا لوبه په کراچۍ لوبغالي کې ده، بېګا له لوبې وروسته د افغان لوبډلې مشر روزونکی یادلوبغالي ته ښکته شوی وو څو ارزونه یې وکړي.

په ټوله کې د کراچۍ د لوبغالي په ویشتنځای په منځنۍ کچه تر ۲۴۰ یا تر ۲۷۰ او درې سوو منډو پورې هدف ورکول کېدی شي، تمهکیږي چې ویشتنځای به سخت وي خو د توپ وهنې او منډو جوړولو لپاره به مناسب. همدا راز به د سوکه توپ اچوونکو لپاره هم نوېتجربې وي.